Kedak Tok: Mata Lebam (Black Eye): Punca, Gejala dan Rawatan di Rumah

22 September 2023

Mata Lebam (Black Eye): Punca, Gejala dan Rawatan di Rumah

Mata lebam (black eye) atau periorbital hematoma merujuk kepada keadaan lebam di sekitar mata akibat saluran darah kecil pecah di bawah kulit.

Walaupun lazimnya berpunca daripada hentakan, keadaan ini boleh memberi petunjuk kepada masalah kesihatan yang lebih serius sekiranya tidak ditangani dengan teliti.

Punca-Punca Mata Lebam

Kecederaan fizikal - akibat terjatuh, kemalangan, atau kecederaan sukan.
Pembedahan - terutamanya pembedahan hidung atau muka.
Rawatan pergigian - prosedur tertentu boleh menyebabkan lebam di kawasan mata.
Jangkitan sinus - jarang berlaku tetapi boleh menimbulkan perubahan warna.
Fraktur tengkorak - khususnya fraktur dasar tengkorak yang boleh mengakibatkan lebam pada kedua-dua mata (raccoon eyes). Kecemasan perubatan.

Gejala Lazim

Perubahan warna kulit (biru → hijau → kuning).
Bengkak sekitar mata.
Sakit apabila disentuh.
Penglihatan kabur ringan (sementara).

Bila Perlu Dapatkan Rawatan Segera

Perubahan atau kehilangan penglihatan.
Mata tidak boleh digerakkan.
Darah kelihatan di dalam bola mata.
Sakit semakin teruk.
Muntah berulang atau pening teruk.
Cecair jernih/berdarah keluar dari hidung atau mata.
Lebam pada kedua-dua mata.
Luka koyakan berhampiran mata.
Bola mata tenggelam atau terbonjol.

Rawatan di Rumah (Kes Ringan)

Kompres sejuk (24 - 48 jam pertama): letakkan pek ais berbalut kain selama 15 - 20 minit, beberapa kali sehari.
Rehat dengan kepala ditinggikan: kurangkan aliran darah ke kawasan mata.
Elakkan aktiviti berat: seperti angkat berat atau senaman intensif.
Kompres suam (selepas 48 jam): guna kain suam lembap 10 - 15 minit, beberapa kali sehari.
Ubat tahan sakit ringan: paracetamol disarankan. Elakkan aspirin/ibuprofen pada peringkat awal.
Pantau gejala: dapatkan rawatan jika keadaan bertambah buruk.

Makanan untuk Mempercepat Penyembuhan

Makanan tinggi vitamin C - oren, kiwi, jambu batu.
Makanan kaya vitamin K - bayam, brokoli, kangkung.
Protein berkualiti - ikan, ayam, telur, kekacang.
Makanan kaya zink - biji labu, kekacang, daging tanpa lemak.
Air dan cecair mencukupi - air kosong, sup jernih, teh herba.

Pesakit yang Perlu Berhati-Hati

Penghidap diabetes - penyembuhan lebih lambat.
Pesakit gangguan pembekuan darah - contoh hemofilia.
Mereka yang mengambil ubat pencair darah - warfarin, aspirin, clopidogrel.
Pesakit warga emas - tisu lebih rapuh.
Penghidap penyakit hati - faktor pembekuan darah terganggu.

Jangka Masa Penyembuhan

Kebanyakan mata lebam pulih dalam tempoh 1 - 2 minggu. Perubahan warna daripada biru ke hijau-kuning menandakan proses penyembuhan normal.

Rujukan

© 2025 Kedak Tok BlogSpot · Penafian: Kandungan ini untuk tujuan pendidikan dan maklumat sahaja, bukan nasihat perubatan. Sila rujuk profesional kesihatan bertauliah sebelum membuat sebarang keputusan kesihatan.

Kedak Tok